Bağımlılık, yalnızca bağımlı olan kişiyi değil, tüm aileyi etkileyen karmaşık bir hastalıktır. Bu nedenle, bağımlılık tedavisinde ailenin rolü büyük önem taşır.
Bağımlılık aile danışmanlığı, hem bağımlı bireyin iyileşme sürecini desteklemek hem de aile üyelerinin bu süreçte yaşadıkları zorluklarla baş etmelerine yardımcı olmak amacıyla vardır. Bu danışmanlık sürecinde, aileler bağımlılık hastalığını daha iyi anlar, doğru yaklaşım biçimlerini öğrenir ve kendi ihtiyaçlarını da göz önünde bulundurarak sağlıklı bir iletişim kurmayı hedefler.
Aileler, bağımlılık sürecinde genellikle tükenmişlik, çaresizlik ve nasıl davranacaklarını bilememe duyguları yaşarlar. Bağımlı yakınlarının davranışları karşısında suçluluk, öfke veya kaygı hissedebilirler.
Bu duygular, aile içindeki ilişkileri zorlaştırabilir ve bağımlı bireyin tedaviye uyumunu olumsuz etkileyebilir. İşte tam da bu noktada, bağımlılık aile danışmanlığı devreye girer.
Bu süreçte, aileler hem kendi duygusal ihtiyaçlarını karşılamayı öğrenir hem de bağımlı yakınlarına nasıl destek olacaklarını keşfederler.
Bağımlılık tedavisi, üç ayaklı bir süreç olarak düşünülebilir:
✔ Bağımlı bireyin tedavisi
✔ Ailenin tedavi sürecine katılımı
✔ Destek ekibinin (psikiyatrist, psikolog, danışman vb.) profesyonel yaklaşımı
Bu üç unsurun bir arada olması, tedavinin başarı oranını artırır. Ailenin desteği olmadan bağımlı bireyin tedavi sürecinde ilerleme kaydetmesi zorlaşır.
Bu üç ayaktan birisi eksik olduğunda, tedavinin başarı şansı azalır. Aile, bağımlı bireyin iyileşme sürecinde hem destekleyici hem de sınır koyan bir rol üstlenmelidir.
Destekleyici olmak, bağımlı bireye anlayış ve şefkat göstermek, onu tedaviye teşvik etmek ve iyileşme sürecinde yanında olduğunu hissettirmek anlamına gelir.
Ancak, aynı zamanda sağlıklı sınırlar koymak da çok önemlidir. Bu sınırlar, bağımlı bireyin davranışlarının sorumluluğunu almasını sağlar ve ailenin kendi ruh sağlığını korumasına yardımcı olur. Örneğin, bağımlı bireyin maddi sorunlarını sürekli çözmek veya yanlış davranışlarını görmezden gelmek, tedavi sürecini olumsuz etkileyebilir.
Bağımlılık aile danışmanlığı sürecinde, aileler şu konularda bilgi ve beceri kazanır:
🔹 Bağımlılık hastalığını anlamak: Aileler, bağımlılığın bir irade meselesi değil, beyin işlevlerindeki bozulmalardan kaynaklanan bir hastalık olduğunu öğrenir. Bu bilgi, bağımlı bireye karşı suçlayıcı tutumların azalmasına ve daha anlayışlı bir yaklaşım geliştirilmesine yardımcı olur.
🔹 Sağlıklı Sınırlar Koymak: Aileler, bağımlı bireyin davranışlarına karşı nasıl sağlıklı sınırlar koyacaklarını ve bu sınırları nasıl koruyacaklarını öğrenir. Bu, hem bağımlı bireyin sorumluluk almasını sağlar hem de ailenin kendi ruh sağlığını korumasına yardımcı olur.
🔹 Bağımlılık Hastalığını Anlamak: Bağımlılık bir irade meselesi değildir. Beyin işlevlerindeki bozulmalardan kaynaklanan bir hastalıktır. Bu bilginin farkında olmak, bağımlı bireye karşı suçlayıcı yaklaşımların önüne geçer.
🔹 Doğru İletişim Teknikleri Kullanmak: Aileler, bağımlı bireyle nasıl sağlıklı iletişim kuracaklarını öğrenir. Suçlayıcı veya yargılayıcı dil yerine, duygularını açık ve net bir şekilde ifade etmeyi ve empati kurmayı öğrenirler.
🔹Kendi ihtiyaçlarını önemsemek: Aileler, bağımlılık sürecinde kendi duygusal ve fiziksel ihtiyaçlarını göz ardı etmemeyi öğrenir. Kendi yaşamlarını dengede tutmak, onların bağımlı yakınlarına daha sağlıklı bir şekilde destek olmalarını sağlar.
Bağımlılık aile danışmanlığı, ailelerin bu zorlu süreçte yalnız olmadıklarını hissetmelerini sağlar. Aynı zamanda, bağımlı bireyin tedaviye uyumunu artırır ve iyileşme sürecini hızlandırır.
Unutulmamalıdır ki, bağımlılık tedavisi bir ekip işidir ve aile, bu ekibin en önemli parçalarından biridir. Doğru bilgi, destek ve yaklaşımla hem bağımlı birey hem de ailesi bu süreçten güçlenerek çıkabilir.
Bağımlılık tedavisinde aile danışmanlığı, bağımlı bireyin iyileşme sürecine büyük katkı sağlar. Bu süreçte aileler:
✔ Bağımlılıkla ilgili doğru bilgiye ulaşır ve bilinçlenir.
✔ Bağımlı bireyle sağlıklı bir iletişim kurmayı öğrenir.
✔ Sınır koyma becerilerini geliştirir ve tedavi sürecine destek olur.
✔ Kendi ruhsal ve fiziksel sağlıklarını koruma yollarını öğrenir.
✔ Bağımlı bireyin tedaviye uyumunu artırarak iyileşme sürecini hızlandırır.
Bağımlılıkla mücadelede yalnız değilsiniz! Ailenizle birlikte sağlıklı bir iyileşme süreci geçirmek için Psikiyatrist ve Psikoterapist Doç. Dr. Özlem Kızılkurt ile profesyonel destek alın. Bağımlılık aile danışmanlığı ile doğru iletişim tekniklerini öğrenin, destekleyici bir rol üstlenin ve iyileşme sürecini hızlandırın. Hemen randevu alın ve birlikte güçlenin!
